Demokrasi´yi kim buldu

demokrasi-nedir.jpg

Demokrasi`nin Tarihcesi

Demokrasi`nin temelleri akdeniz bolgeisndeki ulkelerden gelmektedir, 6.  yuzyilda Yunanli filozoflar demokrasiyi gelistirmistir. PIOUS isimli eski yunan sistemi bugunku demokrasiye en yakin yonetim seklidir.

Tarihteki bircok ulkede kral yerine bakan veya ona yardimci olan kisiler bulunmustur, fakat kral her zaman en ustun guc oldugu icin ona akil veren vezirlere karsi cikma hakki herp vardi. Oysa demokrasi demek halkin yonteimi demektir ve demokraside hicbir zaman tek adam yonetimi olmaz. Yoneticiler surekli dgeismek zorundadir. Aksi halde secimle gelmis olsa bile insanlari dinlemeyen bir diktator sistemine donusur.

Tarihteki yunan yonetiminde Onbin kisiden kucuk topluluklar halinde yasayan yunanlilar hukumetin aldigi her kararda soz hakki kullanirdi ve oy hakki bulunurdu. Millet vekili gibi araci insanlar gerekmezdi, halk birebir oylarda kendileri karar verirdi.

Fakat yunan yonetim sistemindeki zayif yon: Kadinlar ve koleler oy hakkind aship degildi, erkekler ulkeyi yonetmesi sakincali olmasa da geride kalan kesim %50 yi gecmekteydi. Bu duruma halkin yonetimi degil "Erkek egemen demokrasi" sistemi de denilebilir.

Tarih ilerledikce farkli ulkeler bu yunan yonetim sistemini alarak kendi bunyesinde degistirip kullandilar ama hicbiri yunanlilar kadar demokrasi anlayisina yaklasamadi.

Daha sonraki donemlerde roma imparatorlugu M.o 509 yilinda benzer bir sistem gelistirdi. Romada soylular sinifi bulunmaktaydi ve yonetimde sadece onlari hakki ve oylari gecerli olmaktaydi. Bugunku millet vekilleri gibi calisan soylular sahip olduklari gucu kullanarak devlet adina verilen kararlarda oy kullanabiliyordu.

Roman politikaci ve dusunur Cicero secimlerde herkesin esit oy hakkina sahip olmasi gerektigini savunmustur. Onun gibi dusunen felsefecileresas gucun insanlardan gelecegini soylemistir.

Orta cagda Demokrasi

Hristiyanligin yukselisine kadar demokrasi gercek gucune erisemedi, hristiyanlikta "Tum insanlar tanri katinda esit yaratilmistir" soylemi ile guclenen demokrasi savunuculari seslerini yukseltmistir.

Feodalizm doneminde iyice artan demokrasi arayislari ile mahkemeler kurulmus ve bu mahkemeler ile juri sistemleri bugunkuadalet sisteminin temellerini olusturmustur. Daha sonra gelen parlementer sistemler ve kral emrinde calisan soylular sistemi yavas yavas bugunku demokrasiyi olusturma yonunde degisime ugramistir.

 

ingilterede Demokrasi


M.S 1215 yilinda ingilterede  Magna Carta isimli dusunur demokrasi icin yeni bir cigir acmistir. Soylularin baskisi ile Kral John Parlemento veya Kanun koyucu adi verilen sistemi desteklemistir. Boylece Kral`dan daha ustun bir guc ilk defa onaylanmis oldu.Sonraki yillarda (1628) kral parlemento`dan izinsiz vergi alamayacak duruma geldi. Konusma ozgurlugu kabul edildi. insanlara kendini ifade etmesi icin daha fazla yetki verildi. Fakat ingiltere`de halen gercek demokrasi duygusu olusmamisti, ileriki yillarda Amerikada kurulana kadar demokrasi gercek kisiligini bulamadi.

Amerikan Devrimi


cagdas demokrasiye uzanan yolda en saglam adimlar Amerika devrimi ile atildi. Bagimsizlik bildirgesi(1776) ile demokrasi temelleri eski filozoflardan alinip modern temellerle Thomas Jefferson tarafindan yeniden yazildi.

Fransiz devrimi ile yine benzer bir fikir akimi basladi ve ozgurlugun esit adalet ve kendini ifade etme temellerinde yukselmesi ile olusacagi fikri yerlesti.

insan haklari bildirgesi ile demokrasi gercek kisiligine kavustu. Tum dunyada yayilan devrim akimlari halklarin daha ozgur ve yoneticilerin tek adam yerine daha genis bir kitleden emir almasi fikiri olarak donustu, Dunyada halen diktator ve Oligarsik duzenler bulunmaktadir. Fakat tum bu yonetim sistemleri demokrasi arayisi ile son bulup devrimlerle yikilmaktadir.

demokrasi.jpg

Demokrasi nedir

onceki cevap:Evlilik Sitesi Listesi Sonraki Cevap: Evlilik Nasil Bir Duygu

asddf

cok guzel hem kisa hmde anlasilir cok yardimci olsu tskrlr.

2013-05-21